| De toegevoegde waarde van de TAT en Rorschach voor het forensische onderzoek: Seminar gegeven door Harm Scharft (4 februari 2020) |
Grofweg kan men testen als de Rorschach en de TAT op twee manieren gebruiken, namelijk als een projectieve test of als performance based test. Bij projectieve testen gaat men er vanuit dat relevante thema’s uit het leven van onderzochten doorsijpelen in de antwoorden die ze geven, hierin als het ware worden geprojecteerd. Bij performance based testen wordt onderzocht hoe iemand met deze semigestructureerde (TAT) of ongestructureerde (Rorschach) taak omgaat. De wijze waarop de onderzochte dit doet is te scoren en ook te vergelijken met normgroepen.
Voordelen van het gebruiken van de projectieve interpretatiemethode is dat het veel informatie kan geven die relevant kan zijn voor de behandeling en het biedt daarnaast veel ruimte aan de uniciteit van de onderzochte. Nadelen zijn dat benadering sterk leunt op de subjectieve interpretatie van de onderzoeker en antwoorden zijn moeilijk te scoren en daardoor dus niet te vergelijken met andere personen. Dit is bij performance based testen wel mogelijk en dit maakt het ook mogelijk om er gemakkelijker wetenschappelijk onderzoek mee te doen. Ook als de inhoud van de antwoorden wordt meegenomen bij de scoring, is de handleiding duidelijk hoe deze scores gescoord moeten worden. Er wordt in het algemeen echter meer gekeken naar hoe de onderzochte de test doet dan dat daadwerkelijk naar de inhoud van de antwoorden wordt gekeken. Daarnaast is het betrouwbaar scoren bij performance based testen complex en vergt het veel tijd om aan te leren.
Meer specifiek kijkend naar inhoud van deze testen bestaat de TAT uit 31 platen, waarvan in het algemeen rond de 10 platen worden afgenomen. Sommige platen zijn alleen voor mannen of vrouwen en sommige alleen voor kinderen. De platen hebben bepaalde thema’s en die komen vaak naar voren in de antwoorden van onderzochten. Bij de afname wordt er gevraagd aan de onderzochte wat er gebeurt op de plaat, wat eraan vooraf ging, wat de relatie is tussen de personen op de plaat en hoe het afloopt. Bij de scoring wordt er in Nederland voornamelijk gebruik gemaakt van de interpretatie wijze zoals die beschreven is in het boek over de dynamische profielinterpretatie van Eurelings-Bontekoe en Snellen en van het SCORS scoringssysteem van Westen.
Bij forensische patiënten zie je vaak dat ze moeite hebben om zich goed in te leven in anderen en dat zie je terug in de verhalen die ze vertellen bij de platen. Daarnaast hebben ze ook moeite met complexiteit. De Rorschach test bestaat uit 10 inktvlekken en wordt er gevraagd wat dit zou kunnen zijn. Na de responsfase wordt nagevraagd waar het antwoord werd gezien en wat maakte dat de onderzochte het erop vond lijken. Met de Rorschach kun je onder andere de complexiteit van antwoorden meten. Ziet de onderzochte bijvoorbeeld een relatie tussen verschillende vormen in zo’n figuur, kan hij of zij het tot een geheel integreren, worden er nuances gezien zoals het zien van schaduwen, beweging en kleur en hoeveel antwoorden weet iemand te geven.
De Rorschach heeft een internationale normgroep en er is in verschillende talen en culturen onderzoek gedaan met de Rorschach. Bij een onderzoek waar de Rorschach gebruikt wordt (Benjestorf, Viglione, Lamb & Giromini, 2013) werd mensen gevraagd om bij de ene conditie open antwoord te geven op vragen en bij de andere conditie om antwoorden te geven die zouden voorkomen dat ze agressief over zouden komen. In deze laatste conditie werden zoals verwacht minder antwoorden met agressieve inhoud gegeven. De mate van complexiteit bleek in beide condities echter vergelijkbaar. Tevens kwam naar voren dat mensen die een geweldsdelict hadden gepleegd, in vergelijking met mensen die dat niet hadden gedaan, over het algemeen minder complexe protocollen hadden en voornamelijk antwoorden gaven die alleen gebaseerd waren op vorm.
Samenvattend pleit Harm Scharft voor het toevoegen van projectief materiaal aan de psychologische onderzoeken juist omdat ze variabelen meten die niet via andere testen gemeten kunnen worden. Vooral bij complexe diagnostische casussen (wat bij de forensische populatie vaak het geval is) zorgt de toevoeging van projectieve testen voor een meer compleet beeld. |
 |
|
|
